รู้จักกับโรคแผลริมอ่อน ภาวะที่ติดต่อจากเพศสัมพันธ์

เมื่อไหร่ที่มีตุ่มแดงเกิดขึ้นบริเวณอวัยวะเพศ หลายคนก็อาจคิดว่าตัวเองเป็นเริม เป็นซิฟิลิส ซึ่งไม่เป็นความจริงเสมอไป เพราะเมื่อไหร่ที่ตุ่มแดงเหล่านั้นพัฒนาเป็นแผลเปิด มีลักษณะนิ่ม มีอาการปวดแสบรบกวนการใช้ชีวิตประจำวัน นั่นอาจเป็นสัญญาณว่า สาว ๆ กำลังเผชิญกับโรคติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ที่เรียกว่า “โรคแผลริมอ่อน” อยู่ก็เป็นได้ แล้วโรคแผลริมอ่อนจริง ๆ แล้วมีสาเหตุมาจากอะไร อาการเป็นแบบไหน มีวิธีรักษาและป้องกันอย่างไร แฮปปี้เบิร์ธคลินิกจะพาไปหาคำตอบเอง ตามไปดูกันเลยค่ะ

โรคแผลริมอ่อนคืออะไร?

แผลริมอ่อน (Chancroid) ถือเป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย ซึ่งสามารถเกิดขึ้นได้ทั้งในเพศชาย และเพศหญิง มักเกิดขึ้นบริเวณอวัยวะเพศ และจะมีต่อมน้ำเหลืองโตบริเวณขาหนีบ มีอาการเจ็บ หากเป็นแผลริมอ่อนแล้วไม่ได้รับการรักษาที่ถูกวิธี ก็อาจสร้างความเจ็บปวดอย่างรุนแรงได้ค่ะ

ลักษณะอาการของแผลริมอ่อน

อาการของโรคแผลริมอ่อนจะปรากฏใน 3-10 วันหลังจากสัมผัสกับเชื้อ จะเป็นบาดแผลที่อวัยวะเพศคล้ายกับโรคติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์อื่น ๆ อย่างโรคเริม โรคซิฟิลิส แต่ในแผลริมอ่อนนั้นจะมีลักษณะอาการที่พบได้บ่อย ดังนี้

• มีขนาดแผลเกิดขึ้นบริเวณอวัยวะเพศ ประมาณ 0.3-5 เซนติเมตร

• มีลักษณะบาดแผลที่นิ่มตรงกลาง ขอบแผลนูนเห็นชัด อาจเป็นสีเหลืองเทา

• รู้สึกเจ็บปวดบริเวณแผลมาก 

• อาจมีเลือดออกได้ง่ายบริเวณแผลหากมีการเสียดสี

• อาจรู้สึกเจ็บปวด แสบขัดอวัยวะเพศเวลาปัสสาวะ หรือมีเพศสัมพันธ์ 

• บริเวณขาหนีบอาจพบต่อมน้ำเหลืองบวมโตเป็นแผลหนอง หรือฝีขนาดใหญ่ 

• ในเพศหญิงอาจมีอาการตกขาวผิดปกติ เช่น มีตกขาวมากผิดปกติ หรือกลิ่นแรงผิดปกติได้

ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้

หากเผชิญกับโรคแผลริมอ่อนแล้วไม่ได้รักษาให้ถูกต้องเหมาะสม ก็อาจส่งผลให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่เป็นอันตรายได้ เช่น 

• เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดรอยทะลุของท่อปัสสาวะ (Urethral Fistula)

• ในเพศชายอาจมีแผลเป็นที่หนังหุ้มปลายเกิดขึ้น 

• มีโอกาสติดเชื้อชนิดอื่น ๆ ได้ง่าย เช่น โรคเอชไอวี โรคเริม หนองใน เป็นต้น และอาจทำให้การรักษานานกว่าปกติได้

• อาจมีรอยแผลเป็น บาดแผลหดรั้ง พังผืดบริเวณอวัยวะเพศ ที่อาจส่งผลกระทบต่อการมีเพศสัมพันธ์ได้ 

• ต่อมน้ำเหลืองที่บวมอาจอักเสบ หรือเป็นฝีขนาดใหญ่ และแตกเป็นหนอง เสี่ยงต่อการติดเชื้อเพิ่มขึ้นในอนาคตได้ 

• มีโอกาสที่จะอวัยวะเพศแหว่งหายได้

สาเหตุของโรคแผลริมอ่อน

สาเหตุที่แท้จริงของโรคแผลริมอ่อนนั้นเกิดจากการสัมผัสเชื้อแบคทีเรียชนิด Haemophilus Ducreyi โดยตรง ไม่ว่าจะสัมผัสจากผิวหนังที่มีบาดแผลโดยไม่ตั้งใจ หรือสัมผัสถูกเชื้อระหว่างการมีเพศสัมพันธ์ในรูปแบบต่าง ๆ เช่น

• การไม่สวมใส่ถุงยางอนามัยเมื่อมีเพศสัมพันธ์

• การมีพฤติกรรมมีคู่นอนหลายคน 

• การมีประวัติโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่น ๆ เช่น โรคเอชไอวี เป็นต้น

แผลริมอ่อนผู้หญิงและผู้ชายต่างกันอย่างไร

สำหรับแผลริมอ่อนในผู้หญิงและผู้ชายนั้นมีความแตกต่างกันอยู่เล็กน้อย คือ

แผลริมอ่อนผู้หญิง

อาการแผลริมอ่อนผู้หญิงจะมีลักษณะตุ่มแดงกระจายอยู่ทั้งในปากมดลูก และแคมเล็ก หรืออาจขึ้นบริเวณด้านนอกอวัยวะเพศ อย่างต้นขา หรือขาหนีบ และจะมีอาการเจ็บปวดแผลไม่มาก ทำให้บางคนอาจไม่รู้ตัวว่ากำลังเผชิญกับโรคแผลริมอ่อนอยู่ และกลายเป็นผู้แพร่เชื้อโรคให้คู่นอนในที่สุด จึงจำเป็นอย่างมากที่สาว ๆ จะต้องสำรวจอาการของโรค หรือเข้ารับการตรวจโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ผู้หญิง เพื่อให้แน่ชัดว่าตัวเองกำลังเผชิญกับโรคแผลริมอ่อนอยู่หรือไม่ค่ะ

แผลริมอ่อนผู้ชาย 

อาการแผลริมอ่อนในผู้ชายจะมีลักษณะแผลเป็นตุ่มแดงเกิดขึ้นที่อวัยวะเพศ โดยเฉพาะบริเวณหนังหุ้มปลายองคชาต รวมถึงถุงอัณฑะ ซึ่งส่วนใหญ่แผลริมอ่อนในผู้ชายจะเป็นแผลจุดเดียว โดยใช้เวลาเพียง 1-2 วัน ตุ่มแดงก็จะค่อย ๆ พัฒนาเป็นแผลเปิด หรือแผลริมอ่อนที่สร้างความเจ็บปวด และรบกวนการใช้ชีวิตประจำวันของหนุ่ม ๆ ในที่สุดค่ะ

แผลริมอ่อนรักษาอย่างไร

โรคแผลริมอ่อนเป็นการติดเชื้อแบคทีเรีย ฉะนั้นในการรักษาจะต้องใช้ยาปฏิชีวนะในการทำให้อาการเจ็บป่วยหายได้ไวขึ้น รวมถึงสามารถช่วยลดเลือนรอยแผลริมอ่อนได้ ไม่ว่าจะเป็นในรูปแบบฉีด หรือรูปแบบทานก็ตาม เช่น

• Azithromycin ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ 1 โดส

• Ceftriaxone ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ 1 โดส

• Ciprofloxacin ยาปฏิชีวนะแบบรับประทาน 2 ครั้งต่อวัน ต่อเนื่อง 3 วัน

• Erythromycin ยาปฏิชีวนะแบบรับประทาน 3 ครั้งต่อวัน ต่อเนื่อง 7 วัน 

ทั้งนี้ในผู้ป่วยโรคแผลริมอ่อนบางรายที่มีแผลหนอง หรือฝีขนาดใหญ่บริเวณขาหนีบ อาจจำเป็นต้องเข้ารับการผ่าตัด หรือเจาะระบายหนองออกเพื่อลดอาการบวมของบาดแผลค่ะ

สำหรับสาว ๆ คนไหนที่มีอาการแผลริมอ่อน สามารถติดต่อนัดหมายเข้ามาพบคุณหมอที่แฮปปี้เบิร์ธคลินิกได้เลยค่ะ โดยคุณหมอจะทำการตรวจภายในและวางแผนการรักษาอย่างเหมาะสม รวมถึงแนะนำให้ตรวจ STD ผู้หญิง เพราะคนที่เป็นโรคแผลริมอ่อน อาจจะมีความเสี่ยงเป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่น ๆ ด้วยค่ะ “ไม่แนะนำให้ซื้อยามารับประทานด้วยตัวเอง” นะคะ เพราะอาจรักษาไม่ตรงจุด และเสี่ยงทำให้เกิดอาการเชื้อดื้อยาจนทำให้รักษายากขึ้นได้ค่ะ

โดยสามารถนัดหมายเข้ามาพบคุณหมอได้เลยที่ เบอร์โทรศัพท์  081-442-9355 (ตามเวลาทำการคลินิก) และเฟสบุ๊กเพจ happybirth กับหมอชะเอม คลินิกของเราดูแลโดยคุณหมอสูตินรีแพทย์ผู้หญิงและเจ้าหน้าที่ผู้หญิง คลินิกมีความเป็นส่วนตัว คนไม่พลุกพล่าน และรับรักษาเฉพาะผู้หญิงเท่านั้น ไม่ต้องกลัวเขินอายเลยค่ะ

วิธีป้องกันโรคแผลริมอ่อน

โรคแผลริมอ่อนมีวิธีการป้องกันไม่ต่างจากการป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่น ๆ เลย ซึ่งสามารถปฏิบัติได้ดังนี้ค่ะ

• หลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์กับผู้ที่เป็นโรคแผลริมอ่อน

• ควรสวมใส่ถุงยางอนามัยก่อนมีเพศสัมพันธ์ทุกครั้ง

• หลีกเลี่ยงการมีคู่นอนหลายคน 

• หมั่นดูแลรักษาความสะอาดของร่างกาย รวมถึงบริเวณอวัยวะเพศ

• หากตรวจพบว่ามีโรคแผลริมอ่อน ควรงดเว้นการมีเพศสัมพันธ์ทุกรูปแบบไม่ว่าจะทางช่องคลอด ทวารหนัก หรือแม้แต่การออรอลเซ็กซ์ อย่างน้อย 10 วัน หรือตามคำแนะนำของแพทย์ เพื่อเป็นการป้องกันการกระจายเชื้อ

สรุปค่ะ

โรคแผลริมอ่อน เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่อาจสร้างความเจ็บปวด ความไม่สบายกายให้แก่ผู้ที่เป็นได้เป็น และถ้าหากไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้องเหมาะสมก็อาจก่อให้เกิดการติดเชื้อลุกลาม จนเป็นอันตรายต่อสุขภาพร่างกายได้ ฉะนั้นแล้วจึงควรหมั่นสำรวจตัวเองอยู่เสมอว่ามีสัญญาณของโรคแผลริมอ่อนหรือไม่ และเพื่อความแม่นยำที่สุด แนะนำให้สาว ๆ รีบมาปรึกษาแพทย์ที่คลินิกสูตินรีเวช เพื่อรับการวินิจฉัย หากมีอาการดังกล่าวจะได้มองหาแนวทางในการดูแลรักษาที่ถูกต้องต่อไปอย่างทันท่วงทีค่ะ